"Agua sí, oro no" nispa qaparispa akllachikuqkunari, ¿maypitaq tarikun? ¿Imatataq kunanri rurachkanku? Manachu kunanqa ¿yukakuq kapunku? Chayhinam llullakuq, Pacha Mamanchik waqllichiq runakunaqa. Paykunaqa allin rikusqa, allin hampisqa, allin mikhusqa kanku; allpa ruruchiqkunataq mana unuyuq tarikunchik. Unupas miyusqa, qhuyakuna llamk'achiqkunap qhillichasqan; Pacha Mamanchikpas unqusqaña tarikapun. Quri qullqi qhuyakuna llamk'achiqkunaqa wañuchiwasunchikmi, chaytataq kikin kamachikuqninchik "allinmi, allinmi chaykunaqa" nispa kay mama llaqtanchikta qhaturquchkan. Quritapas, qullqitapas ¿mikhusunchikchu? Payqa niyta munan: "arí ñuqap kamachisqay watakunapiqa sapa pachakmanta 6ta, 7ta sapa wata wiñachkanchik" nispan nin. Chayri, ¿maytaq chay wiñasqanchik qullqiri? ¿Pikunallataq hap'in chay qullqitari? ¿Imaraykutaq ñuqanchikpaqri mana chayamunchu? ¿Unquyninchikpas hampisqachu? Asegurasqa runakunatapas 2 killamanta, 3 killamanta kutimuy nispa niwanchik. Chayri, ¿maytaq allin kasqanchik? Runaqa papata, sarata, aychatam mikhunchik, manam quri qullqitachu. Aswanpas kay Perú Mama llaqtapi allin tiyananchikpaqqa unutam munanchik, mikhuykuna allin ruruchik allpakunatam munanchik. Chayqa kay llaqta Kamachikuq amaña ari ununchiktaqa qhillichachiychu, amaña ari allpanchikkunataqa quri qullqi hurqunapaq qhaturquychu. Chaykunata llamk'aytapuni munaspaqa makillankuwan llamk'achunku, mana hatun makinakunawanqa, manataqmi wak miyu unukunatapas hich'aykunankuchu, Plus Petrolpas, hukkunapas llaqtankuta ripunanku, chaypitaqmi quri qullqita, petroleo sutichasqa yana wirata maskaspa llamk'amuchunku, ama kaypiqa. Pacha Mamanchikqa tiqsi muyuntinpim quri qullqitaqa churan. Chayqa mama llaqtankupi ari quri qullqitapas, yana wiratapas llamk'amuchunku; amataq kay llaqtanchikpiqa kukamakunatapas, qhichwakunatapas, kichuwakunatapas, achuwarkunatapas, urarinakunatapas wañuchichunkuñachu. Ñuqanchikri, ¿manachu chay ayllukuna runa kanchik? Chayri, ¿manachu imallatapas nisunchik? ¿Manachu imallatapas rurasunchik? Runa llaqtakunamanta qhawariqqa kansi riki. Chay ukhupis tarikun Ministerio de Cultura, Vice ministerio de Interculturalidad, DIGEIBIR, hukkunapas; paykunari, ¿manachu ima ninkupas? Icha ¿mana simiyuqchu kankupas? Chaykunaqa hatun llakim ñuqanchikpaq kachkan. Chay COP20 nisqapi huñukuqkuna rinanku quri qullqi qhuyakuna qhawaykuq, kaqtaq chay yana wira usuchisqanku qhawaykuqpas, chay llaqtakunapi upyasqanku unutataq upyarinallankutaq; ¿chaychus allin kanman? Icha ¿qam ima ninkitaqchus?
"Agua sí, oro no" nispa qaparispa akllachikuqkunari, ¿maypitaq tarikun? ¿Imatataq kunanri rurachkanku? Manachu kunanqa ¿yukakuq kapunku? Chayhinam llullakuq, Pacha Mamanchik waqllichiq runakunaqa. Paykunaqa allin rikusqa, allin hampisqa, allin mikhusqa kanku; allpa ruruchiqkunataq mana unuyuq tarikunchik. Unupas miyusqa, qhuyakuna llamk'achiqkunap qhillichasqan; Pacha Mamanchikpas unqusqaña tarikapun.
Quri qullqi qhuyakuna llamk'achiqkunaqa wañuchiwasunchikmi, chaytataq kikin kamachikuqninchik "allinmi, allinmi chaykunaqa" nispa kay mama llaqtanchikta qhaturquchkan. Quritapas, qullqitapas ¿mikhusunchikchu? Payqa niyta munan: "arí ñuqap kamachisqay watakunapiqa sapa pachakmanta 6ta, 7ta sapa wata wiñachkanchik" nispan nin. Chayri, ¿maytaq chay wiñasqanchik qullqiri? ¿Pikunallataq hap'in chay qullqitari? ¿Imaraykutaq ñuqanchikpaqri mana chayamunchu? ¿Unquyninchikpas hampisqachu? Asegurasqa runakunatapas 2 killamanta, 3 killamanta kutimuy nispa niwanchik. Chayri, ¿maytaq allin kasqanchik?
Runaqa papata, sarata, aychatam mikhunchik, manam quri qullqitachu. Aswanpas kay Perú Mama llaqtapi allin tiyananchikpaqqa unutam munanchik, mikhuykuna allin ruruchik allpakunatam munanchik. Chayqa kay llaqta Kamachikuq amaña ari ununchiktaqa qhillichachiychu, amaña ari allpanchikkunataqa quri qullqi hurqunapaq qhaturquychu. Chaykunata llamk'aytapuni munaspaqa makillankuwan llamk'achunku, mana hatun makinakunawanqa, manataqmi wak miyu unukunatapas hich'aykunankuchu,
Plus Petrolpas, hukkunapas llaqtankuta ripunanku, chaypitaqmi quri qullqita, petroleo sutichasqa yana wirata maskaspa llamk'amuchunku, ama kaypiqa. Pacha Mamanchikqa tiqsi muyuntinpim quri qullqitaqa churan. Chayqa mama llaqtankupi ari quri qullqitapas, yana wiratapas llamk'amuchunku; amataq kay llaqtanchikpiqa kukamakunatapas, qhichwakunatapas, kichuwakunatapas, achuwarkunatapas, urarinakunatapas wañuchichunkuñachu.
Ñuqanchikri, ¿manachu chay ayllukuna runa kanchik? Chayri, ¿manachu imallatapas nisunchik? ¿Manachu imallatapas rurasunchik?
Runa llaqtakunamanta qhawariqqa kansi riki. Chay ukhupis tarikun Ministerio de Cultura, Vice ministerio de Interculturalidad, DIGEIBIR, hukkunapas; paykunari, ¿manachu ima ninkupas? Icha ¿mana simiyuqchu kankupas?
Chaykunaqa hatun llakim ñuqanchikpaq kachkan.
Chay COP20 nisqapi huñukuqkuna rinanku quri qullqi qhuyakuna qhawaykuq, kaqtaq chay yana wira usuchisqanku qhawaykuqpas, chay llaqtakunapi upyasqanku unutataq upyarinallankutaq; ¿chaychus allin kanman?
Icha ¿qam ima ninkitaqchus?